Το μεγάλο φαγοπότι του Τσόρτσιλ με τον Στάλιν στη Μόσχα το 1942

O Τσόρτσιλ (αριστερά), ο Ρούσβελτ (στο κέντρο) και ο Στάλιν (δεξιά) τον Φεβρουάριο του 1945 στη Γιάλτα.

Αρχεία του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών για την επίσκεψη του Ουίνστον Τσόρτσιλ στη Μόσχα το 1942 φέρνουν στο φως άγνωστες λεπτομέρειες για τις επαφές του με τον Ιωσήφ Στάλιν και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα κατά την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

«Υπήρχαν φαγητά όλων των ειδών απλωμένα στο τραπέζι και αναρίθμητα άδεια μπουκάλια κρασιού κι άλλων οινοπνευματωδών ποτών» αναφέρει ο βρετανός αξιωματούχος σερ Αλεξάντερ Κάντογκαν που κλήθηκε μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα, στο σουαρέ που είχε ξεκινήσει από νωρίς το απόγευμα, στο Κρεμλίνο ανάμεσα στον Στάλιν, τον Τσόρτσιλ και τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Σοβιετικής Ενωσης Μολότοφ.

Στην αναφορά του Κάντογκαν, που ήταν τότε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας τονίζεται το καλό κλίμα ανάμεσα στους Στάλιν και Τσόρτσιλ αλλά και οι απαγοητεύσεις που είχε γευτεί, αρκετές φορές ο βρετανός Πρωθυπουργός από τις μεταπτώσεις του γεωργιανού ηγέτη.

«Την προηγούμενη συμφωνούσαν και την επαύριο ο Στάλιν άλλαζε γνώμη. Όπως και τον περασμένο Δεκέμβριο που ήταν μέσα στα μέλια και μετά έγινε χαλασμός. Μία παράξενη τακτική που δεν έχει κανένα απολύτως νόημα» σημειώνει ο Κάντογκαν που βρήκε εκείνη τη νύχτα του 1942 τον Τσόρτσιλ να παραπονιέται για πονοκέφαλο αλλά να συνεχίζει να ανταγωνίζεται τον Στάλιν στην κατανάλωση κόκκινου κρασιού.

«Ο Τσόρτσιλ ήταν αποφασισμένος να φθάσει μέχρι τέλους και να κάνει ότι χρειαστεί για να προσεταιριστεί τον Στάλιν» γράφει ο Κάντογκαν.

«Δεν μπορώ να είμαι ακριβής στην μετάφραση αλλά σε κάποια στιγμή ο Στάλιν είπε ότι δεν συμφωνεί με τις θέσεις του Τσόρτσιλ, ωστόσο, θαυμάζει το πνεύμα τους και τις ιδέες από τις οποίες διαπνέονται».

Η αναφορά του Κάντογκαν περιλαμβάνεται σε ένα αρχείο 600 διπλωματικών επιστολών της βρετανικής κυβέρνησης από την αρχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, που «ανοίχτηκαν» πρόσφατα από το Φόρεϊν Οφις.

Συνήθως τα αρχεία του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών ανοίγονται με την πάροδο 30 ετών, ωστόσο, ορισμένα που κρίνονται εθνικής σημασίας παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα «κλειστά» για το κοινό και τους ιστορικούς.